انتقال آب دریای خزر چه چالش‌هایی به همراه خواهد داشت؟

انتقال آب دریای خزر چه چالش‌هایی به همراه خواهد داشت؟

به گزارش ایرنا، همایون خوشروان، رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط‌زیست وزارت علوم تحقیقات و فناوری و مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر نوشت:

مدتی است طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان مطرح شده است که می‌توان از زوایای مختلف به آن پرداخت، در واقع اجرای این طرح سبب افزایش ترکیب شوری آب دریا و رسوب بستر می‌شود و در نهایت با افزایش شوری و انتقال آن در جهت غرب به شرق موجب از بین بردن زیستگاه جانداران دریایی شده و با نفوذ به خلیج گرگان، تالاب میانکاله، تالاب گمیشان و دهانه رودخانه‌های مهم منطقه مانند تجن، نکارود، تسکارود، لاریم و گرگان‌رود؛ سبب از بین رفتن اکوسیستم‌های موجود می‌شود و خدمات ارزشمند اکوسیستم آن‌ها را از بین خواهد برد.

اجرای این طرح موجب بروز بلوم حرارتی شده و به نیروگاه برق نکا که بسیار آسیب‌پذیر است صدمه بسیار جدی خواهد زد، همچنین سبب از بین رفتن زیستگاه ماهیان اقتصادی دریای خزر در مصب رودخانه‌ها و در ناحیه دور از ساحل می‌شود و منجر به متلاشی شدن زنجیره غذایی و کاهش صید و بیکاری صیادان خواهد شد. از بین رفتن اکوسیستم گیاهان ساحلی و زیستگاه جانوران و پرندگان از دیگر پیامدهای این طرح است.

همچنین سبب شورمزه شدن سفره‌های آب زیرزمینی در نوار ساحلی شده و به اراضی کشاورزی در شعاع پهناوری صدمه می‌زند، منظر طبیعی ساحل را به هم ریخته و موجب از بین رفتن ارزش تفرجگاهی و گردشگری آن می‌شود. با توجه به سیکل نوسانات دریای خزر ارزش اجرای مهندسی طرح در زمان افت گسترده سطح تراز آب دریا و یا در صورت پیشروی دریا به طور کامل از بین خواهد رفت.

آسیب به جنگل‌های هیرکانی و جانداران مستقر در آن بسیار جدی است، حال سوال اساسی از وزارت نیرو این است که چرا به جای انتقال آب دریای خزر به استان سمنان به فکر انتقال بدون پالایش آن به خلیج گرگان، تالاب میانکاله، تالاب گمیشان نیست، مناطق تالابی که ارزش اقتصادی زیست محیطی آن‌ها صدها برابر بیشتر از طرح‌های صنعتی است که قرار است در استان سمنان راه‌اندازی شود؟ و چرا با مدیریت صحیح منابع آب در البرز مرکزی و جنوبی مشکل کم آبی استان‌های حاشیه کویر را بر طرف نمی‌کنید؟

چرا ساختار و جایگاه پژوهشی آب در وزارت نیرو ضعیف است و چرا به فکر اصلاح آن نیستید؟ امروز نخبگان و پژوهشگران آب کشور چه جایگاهی در حوزه ستادی دارند؟ بیشتر آن‌ها در ادارات دیگر پراکنده شده‌ و یا از ساختار اداری خارج شده‌اند. وقت آن رسیده که با هم‌اندیشی و تجمیع نیروهای کارشناسی و متخصصان در جهت رفع مشکلات کم‌آبی کشور گام برداریم و هسته پژوهش آب را در کالبد ساختار وزارت نیرو بارور سازید.