وقتی فراموش میکنیم - همشهری آنلاین
- وقتی فراموش میکنیم - همشهری آنلاین
این بیماری روند سیر زندگی را برعکس میکند و فرد را به نوزادی تبدیل میکند که فقط میخندد و گریه میکند. راه نمیرود، بهانه میگیرد، کسی را نمیشناسد از اخم دیگران ناراحت میشود و با خنده اطرافیان میخندد. در این میان، چه کسی میداند برای یک بیمار آلزایمری فراموش کردن سختتر است یا فراموش شدن؟
- بیماری پیشرویکننده
یک متخصص مغز و اعصاب در تعریف آلزایمر گفت: بیماری فراموشی که با نام آلزایمر خوانده میشود، یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که با کوچک شدن مغز به تدریج تواناییهای ذهنی بیمار تحلیل میرود. متاسفانه آلزایمر جزو بیماریهای تخریبکننده عصب است، بنابراین پیشروی این بیماری متوقف نمیشود و بعد از 15 سال بیمار قادر به انجام هیچ کاری نیست.
سپیده پایبست روند ابتلا به آلزایمر را اینگونه شرح داد: در ابتدا بیمار وقایع بسیار دور را کاملا به یاد میآورد، ولی حافظه کوتاهمدت او از بین میرود. درواقع شایعترین علائم اولیه این بیماری اختلال در حافظه کوتاهمدت است. در مرحله بعد موقعیت جغرافیایی را فراموش میکند و در بیرون از خانه گم میشود، پس از آن عادات غذایی فرد به هم میریزد و پرخور یا کمخور میشود و کنترل ادرار خود را از دست میدهد. در نهایت راه رفتن فرد مشکل پیدا میکند، همه تواناییهای خود را از دست میدهد و به دلیل عفونتهایی که برای بیمار پیش میآید ممکن است فوت کند.
وی بیان کرد: در مراحل پیشرفته بیماری، فرد دچار اختلالات رفتاری میشود و داد و بیداد میکند، بیمار فکر میکند همسر یا فرزندش به او غذا ندادهاند و به آنها بدبین میشود. نکته مهم این است که بدانیم این افراد با تمام ناتوانیهایی که دارند احساس خود را از دست نمیدهند، بنابراین اگر با آنها بدرفتاری شود متوجه میشوند.
- آلزایمر؛ شایعترین اختلال زوال عقل
این متخصص مغز و اعصاب گفت: بسیاری از افراد وقتی از زوال عقل حرف میزنند فکر میکنند فقط مربوط به حافظه است. در صورتی که فراموشی الزاما باعث اختلال حافظه نمیشود و میتواند بیمار را دچار اختلال عملکرد نیز بکند مثل مکانیکی که دیگر توانایی استفاده از ابزار کار خود را ندارد. وی افزود: یکی از شایعترین اختلالات زوال عقل یا فراموشی آلزایمر است که در سنین بالا اتفاق میافتد. معمولا از 65 سال به بعد مغز به طور عادی شروع به کوچک شدن میکند، ولی این اتفاق در بعضی افراد با سرعت بیشتری پیش میرود و یک نواحی را درگیر میکند و نهایتا به آلزایمر منجر میشود. در واقع باید گفت با افزایش سن احتمال بروز آلزایمر بیشتر میشود.
- تشخیص آلزایمر
این متخصص مغز و اعصاب توضیح داد: در این بین افرادی نیز وجود دارند که از اختلال حافظه شکایت دارند اما پس از معاینات مشخص میشود که این مساله آلزایمر نیست، ولی ممکن است بعد از گذشت 5 سال دچار آلزایمر بشوند. همچنین در بحث ادعای فراموشی امکان دارد بیمار مسنی که اعضای خانوادهاش او را ترک کردهاند یا همسرش فوت شده است، با اختلال حافظه به پزشک مراجعه کند و از فراموش کردن مسائل جاری زندگی شکایت داشته باشد، در این موارد فرد مستعد آلزایمر است و ادعای فراموشی باید رد شود.
پایبست تصریح کرد: ادعای فراموشی ممکن است یک افسردگی باشد که خود را بهصورت اختلال حافظه نشان میدهد. تشخیص این موارد بسیار مهم است، زیرا تشخیص غلط آلزایمر باعث تجویز داروهایی میشود که عوارض بسیاری دارند و در نهایت افسردگی فرد را نیز بدتر میکند. بنابراین اولین کار برای فرد بیماری که با اختلال حافظه به پزشک مراجعه میکند تشخیص دقیق بیماری و بررسی علل بروز اختلال است سپس اگر متوجه شدیم حافظه و جنبههای دیگر درگیر شده است، تشخیص آلزایمر میدهیم.
این متخصص مغز و اعصاب درخصوص علل آلزایمر گفت: در گذشته تصوری وجود داشت که آلزایمر از طریق ژنتیک نیز منتقل میشود، اما واقعیت این است که ژنتیک در این بیماری سهم بسیار کمی دارد. هرچند اگر کسی آلزایمر بگیرد احتمال ابتلا در خواهر و برادرهای شخص بیشتر میشود، اما این دور از واقعیت است که بگوییم اعضای خانواده نیز حتما دچار این بیماری میشوند. نمونههای ژنتیکی معمولا در سنین پایین اتفاق میافتند. همچنین یک سری عوامل وجود دارد که فرد را مستعد اختلال حافظه و عملکرد میکند مثلا زنان، افرادی که مشکلی در فیزیولوژی قلب دارند، افرادی که اختلال راه رفتن دارند و کسانی که فشار خون بالا دارند بیشتر مستعد این بیماری هستند.
وی تأکید کرد: افراد تحصیلکرده، کسانی که در سنین بالا سریال میبینند، افرادی که مطالعه دارند و جدول حل میکنند کمتر از دیگران در معرض ابتلا به آلزایمر هستند. به همین دلیل ما به افراد مسن پیشنهاد میکنیم حتما فیلمهای دنبالهدار را تماشا کنند، زیرا اینگونه فیلمها فرد را به چالش میکشد و یک فعالیت فکری به حساب میآید.
- بالا بردن کیفیت زندگی
این متخصص در خصوص درمان آلزایمر گفت: اگرچه این بیماری قابل درمان نیست در این بین تنها کاری که پزشک میتواند انجام دهد طولانی کردن و بالا بردن کیفیت زندگی فرد است. در 5 سال اول مسلما ما سعی میکنیم کیفیت زندگی را با دارو و روانشناسی بالا ببریم تا اختلال حافظه بیمار بهتر شود. همچنین درمان افسردگی و اختلالات خواب بیمار نیز امر بسیار مهمی است.
پایبست افزود: در مواردی که پدر یا مادر یک خانواده دچار فراموشی میشوند باید یک روانشناس با فرزندان آنها صحبت کند و به آنان بگوید که والدینشان در طول زندگی به آنان محبتهای بسیاری کردهاند و مطمئنا حالا اگر به آنها محبت بشود سیر بیماری کند میشود. همچنین برای کمک و محبت کردن، این بیماران را مدام به سفر نبرند زیرا محیط جدید آنها را بیقرار میکند بنابراین محیط و افراد باید برای فرد آشنا باشد.
- پیشگیری از آلزایمر
این متخصص مغز و اعصاب درباره راههای پیشگیری از آلزایمر گفت: فعالیتهای مغزی در پیشگیری از بیماریهایی مانند آلزایمر و افسردگی تاثیر بسزایی دارد. افراد مسن باید تابوهایی را که نسبت به سن آنها وجود دارد از بین ببرند و به دنبال علایق خود بروند و برای خود محیطی شاد ایجاد کنند. همچنین یک سری ترکیبات دارویی نیز وجود دارد که گفته میشود برای تقویت حافظه موثر است، اما از نظر سازمان جهانی دارو و غذا تایید نشده است از جمله ترکیبات جینسینگ که استفاده از آن ضرر ندارد ولی نمیتواند از بیماری پیشگیری کند. یا مثلا گل محمدی نیز جزو گیاهانی است که گفته میشود در تقویت حافظه موثر است.
- محول کردن امور مالی به اعضای خانواده
سپیده پایبست، متخصص مغز و اعصاب، گفت: اگر فردی دچار زوال عقل شده است حتما باید وصیتنامه و کنترل امور مالی را از او گرفت و به فرد دیگری در خانواده محول کرد. اعضای خانواده باید سعی کنند کارهای ساده را برای انجام دادن به او بدهند، اما مسئولیتی را برعهده بیمار نگذارند. همچنین از مصرف کلونازپام و آلپروزولام جلوگیری کنند، زیرا اختلال شناختی و بیقراری را افزایش میدهد.
.: Weblog Themes By Pichak :.